Przejdź do głównej zawartości

Linux cz.2 (RHCSA) - podstawy środowiska linux - podstawowe polecenia - tworzenie, kopiowanie, przenoszenie, przeglądanie i usuwanie plików.

Jeżeli nawigowanie po strukturze katalogów nie stanowi już problemu kolejnym krokiem jest umiejętność tworzenia, kopiowania, przenoszenia, przeglądania i usuwania plików. Potrzebne polecenia przedstawione zostały w poprzedniej części ale będą powtórzone również tutaj. Tak więc zaczynamy. 

#mkdir - polecenie tworzące katalog.
#mkdir -p - przełącznik ten pozwala od razu utworzyć całą strukturę katalogów np kat/kat1/kat2/kat3
#mkdir -v - opcja wyświetlająca informację o utworzeniu katalogu.

Zadanie 1
Utwórz nowy katalog o nazwie "test".

Odp: Wykonujemy polecenie # mkdir test

Zadanie 2
Utwórz kolejny katalog z podkatalogami : inny/szybki/test/

Odp: # mkdir -p inny/szybki/test

Zadanie 3
Sprawdź czy w katalogu "inny" utworzone zostały pozostałe.

Odp: Wyświetlenie zawartości katalogu # ls.

Zadanie 4
Przejdź do katalogu domowego swojego użytkownika.

Odp: Korzystając z polecenia  # cd /home/nazwa_użytkownika np.: # cd /home/user01

Zadanie 5
W katalogu domowym utwórz plik i nazwij go "test1".

Odp: Tworzenie plików # touch test1

Zadanie 6
Sprawdź czy plik został utworzony.

Odp: Wyświetlenie zawartości katalogu : # ls ( na liście powinien być widoczny plik test1)

Czasami zachodzi potrzeba utworzenia pliku zanim zostanie o wykorzystany (np.: do zapisu logów) dlatego własnie polecenie # touch jest w takich sytuacjach przydatne. Jeżeli nie mamy pewności jakiego typu jest dany plik można to sprawdzić korzystając z polecenia # file

Zadanie 1 
Sprawdź jakiego typu plikiem jest nowo utworzony "test1"

Odp: Sprawdzenia typu pliku dokonujemy poleceniem : # file nazwa_pliku czyli # file test1 

Zadanie 2
Sprawdź jakiego typy plikiem jest plik z hasłami systemowymi w Linux

Odp: # file /etc/passwd  w odpowiedzi : ASCII text. 

Jeżeli wiadomo już w jaki sposób utworzyć plik i rozpoznać jakiego jest typu dobrze jest też wiedzieć jak pliki odczytywać. Często mamy do czynienia z taką sytuacją, iż nie ma konieczności odczytywania danego pliku w całości. Potrzeba tylko podejrzeć jego początek lub koniec. W tym miejscu przydatne okazują się polecenia # head i # tail.  

Początek pliku :

# head [opcje] nazwa_pliku  - wyświetlenie początkowych lini pliku 
# head -n nazwa_pliku - wyświetlenie "n" lini z początku pliku np.: head -n1 plik - wyświetli jedną linie 
# head -v nazwa_pliku - wyświetli nazwę otworzonego pliku i 10 pierwszych linii 

Koniec pliku :

# tail [opcje] nazwa_pliku -  wyświetlenie 10 ostatnich lini pliku 
# tail -n nazwa_pliku - wyświetli podaną za "n" ilość linii od końca pliku
# tail -f nazwa_pliku - wyświetla ciągły odczyt końcówki pliku (przydatne przy czytaniu aktualnie zapisywanych logów) odczyt następuję w tym samym czasie co zapisywanie widać aktualne wpisy.
# tail -v nazwa_pliku -  wyświetli nazwę otworzonego pliku i 10 ostatnich linii 

Zadanie 1 
Wyświetl początek logu wiadomości 

Odp: # head /var/log/messages (może być potrzeba posiadanie uprawnień root) 

Zadanie 2 
Wyświetl ostatnie linie logu wiadomości 

Odp: # tail /var/log/messages (może być potrzeba posiadanie uprawnień root) 

Mamy już za sobą tworzenie i odczyt plików, a co jeżeli chcielibyśmy zachować jakiś plik by przejrzeć go później lub dokonać w nim modyfikacji? Na początek dobrze jest skopiować go w osobne miejsce np.: do katalogu domowego lub /tmp. Do kopiowania plików używamy polecenia # cp

# cp -R - kopiowanie rekursywne 
# cp -v - kopiowanie z wyświetlaniem informacji o tym co się dzieje. 

Zadanie 1 
Skopiuj plik logu do katalogu domowego użytkownika. 

Odp: # cp /var/log/messages /home/user01/ lub jeżeli znajdujesz się już w katalogu domowym możesz użyć również polecenia cp /var/log/messages . (kropka oznacza - kopiuj tutaj gdzie jest w tej chwili użytkownik) 

Po wykonaniu kopii zazwyczaj zmieniamy nazwę starego loga na taką , która oznacza iż jest to kopia zapasowa. 

Zadanie 2
Wykonaj kopię zapasową pliku logów /var/log/message 

Odp: Zmianę nazwy (czyli wykonanie kopii pliku oznaczając go w taki sposób by wiadomo było , iż   nie jest to oryginalny plik ale przez nas zmodyfikowany)  wykonujemy poleceniem # mv : # znajdując się w lokalizacji /var/log/ wykonujemy polecenie : # mv message message.bak 

Zadanie 3
Przenieś kopię pliku do innego katalogu np.: do /home/test

Odp: # mv message /home/test/

Zadanie 4
Sprawdź czy plik został przeniesiony.

Odp: # ls /home/test/

Jeżeli dany plik nie jest już dłużej potrzebny i zajmuję tylko cenne miejsce można go usunąć. Polecenie kasujące pliki to # rm

# rm [opcje] nazwa_pliku - usunięcie danego pliku
# rm -R nazwa_pliku - usunięcie rekursywne
# rm -f  nazwa_pliku - bezwzględne usunięcie pliku bez względu na wszystko
# rm -v nazwa_pliku - usunięcie pliku z wyświetleniem informacji o usunięciu 

Zadanie 1 
Usuń plik message.bak jaki wcześniej został utworzony. 

Odp: # rm /home/user01/message.bak lub jeżeli jesteśmy w katalogu domowym # rm message.bak

Zadanie 2
Usuń utworzony wcześniej katalog testowy 

Odp: # rm -Rf /test 

Od tej chwili poza poruszaniem się po systemie wiadomo już jak tworzyć, odczytywać, kopiować i usuwać pliki w środowisku Linux. 

Komentarze

Najczęściej czytane w tym miesiącu

50 popularnych pytań dotyczących systemu Linux zadawanych na rozmowach kwalifikacyjnych. (Pytania & Odpowiedzi)

Jak dodać użytkownika w systemie Windows z poziomu konsoli CMD? (net user, net localgroup)